Beleggerssentiment is een belangrijke factor om te bepalen of aandelen aantrekkelijk zijn of niet. Als er veel angst in de markt zit is het vaak een mooi moment om te kopen en als beleggers oververhit zijn kunt u maar beter even voorzichtig zijn. Je kunt veel geld verdienen door tegen dat overdreven sentiment in te gaan. Maar dat is geen gemakkelijke strategie.
Ik ken weinig beleggers die bij een flinke correctie, zoals die van december, staan te juichen dat ze lekker goedkoop kunnen bijkopen. In de praktijk blijken beleggers iedere keer weer op het dieptepunt hun aandelen weg te doen. Dat is goed terug te zien in de in- en uitstroom in indexfondsen. In december was er massale uitstroom.
Nu de koersen weer zo flink stijgen zou je dan ook verwachten dat beleggers weer massaal aandelen inslaan. Maar dat is vreemd genoeg niet het geval. Beleggers kopen niet. Ze vertrouwen het blijkbaar nog niet zo. Ook als je aandelenposities van hedgefondsen analyseert zie je daar eenzelfde soort terughoudendheid.
Toch geven de standaardindicatoren voor sentiment zoals put-call ratio en vertrouwen onder adviseurs een beeld dat beleggers redelijk enthousiast zijn. Ik heb daarvoor een soort beleggingsthermometer gemaakt. De schaal loopt van 0% tot 100%, waarbij 100% oververhit is. Eind januari 2018 stond de thermometer op 93%, afgelopen december tijdens de correctie op 3%. Nu is de stand 64%. Concluderend denken beleggers best positief over aandelen, maar durven ze daar nog niet naar te handelen.
Misschien komt die koudwatervrees door het sombere fundamentele beeld. De meeste economische indicatoren zijn neerwaarts gericht. Ook winstverwachtingen dalen hard. De vierdekwartaalcijfers waren best oké, maar de vooruitzichten voor het komend jaar zijn duidelijk somberder aan het worden. Maar u moet ervoor oppassen de winsten als kortetermijnindicator te gebruiken. In heel 2016 bijvoorbeeld werden de winsten week na week negatief bijgesteld. Pas toen de analisten het weer zonnig inzagen, was de beursrally alweer tien maanden onderweg en had u als belegger de eerste 25% koersstijging gemist.
Ik verwacht nog wel enige terugval, als er uiteindelijk een handelsovereenkomst tussen China en de VS bekend wordt gemaakt. De meeste beleggers gaan ervan uit dat de Amerikaanse president Trump en de Chinese collega Xi tot overeenstemming komen. Al is het maar voor de bühne. En dan is het bezit van de zaak het einde van het vermaak. Maar het ultieme verkoopmoment is waarschijnlijk pas als beleggers weer massaal in aandelen stappen. Ik hou u op de hoogte.
Corné van Zeijl
Corné van Zeijl is analist en strateeg bij ACTIAM. Daarnaast is hij een graag geziene beurscommentator bij onder meer RTL Z en BNR en schrijft hij columns voor verschillende media.