Banken zijn niet populair, niet in de maatschappij en niet bij beleggers. Volgens de Amerikaanse zakenbank Merrill Lynch is het een van de meest onderwogen sectoren in de portefeuilles van institutionele beleggers. Logisch, de winstgevendheid van de sector is structureel aan de magere kant.
De mislukte fusie tussen Commerzbank en Deutsche Bank is daar een goed voorbeeld van. De twee banken wezen naar elkaar over wie de grootste problemen heeft. Beide Duitse instellingen zijn ervan overtuigd dat ze zelf wel uit de problemen kunnen komen. De cfo van de Commerzbank gaf recentelijk ook al aan hoe. Door te groeien. Ik denk dat dit eerder de oorzaak dan de oplossing van het probleem is. Snoeien is beter dan groeien.
Met de kredietproblemen bij de Italiaanse banken kun je ook menig belegger de stuipen op het lijf jagen. Hoewel daar het licht aan het einde van de tunnel te zien lijkt. De slechte leningen waren in 2017 nog 11% van de totale leningenportefeuille. Nu is dat gedaald naar nog maar 5%.
Door de afkeer van beleggers hebben banken het een stuk slechter gedaan dan de brede markt. In de afgelopen vijf jaar is de Stoxx banken index met 35% gedaald, terwijl de brede Stoxx 600 index met 18% is gestegen. Daarom is de Europese bankensector een stuk goedkoper dan de rest van de beurs. De koers-winstverhouding ligt maar liefst 35% onder het marktgemiddelde. Normaal is de discount 20%.
De sector heeft twee belangrijke koersbepalende factoren. De rente en de economische groei. De rente omdat hoe lager die is hoe kleiner de rentemarges worden. Iedere investor relations officer van een bank zal me dan gelijk uitleggen dat de werkelijkheid wat ingewikkelder in elkaar zit. Dat het afhankelijk is van het leningenboek en hoe de bank is gepositioneerd op de rentecurve. Dat klopt allemaal, maar de hoge correlatie geeft aan dat de meeste beleggers daar anders over denken.
Een tweede factor is de economische groei. Hoe beter de economie draait, hoe minder slechte leningen. Banken zijn daar uitermate gevoelig voor. Immers je mag dan wel een leuke rente op de lening krijgen, maar voor iedere failliete klant moet er weer een hoop rentemarge gemaakt worden om dat te compenseren.
Als de economische groei een beetje aantrekt en de rente ook, zou deze sector wel eens in trek kunnen raken bij beleggers. Maar bedenk, het is geen belegging voor de lange termijn, want banken laten geen structurele winstgroei zien. En dat is toch de grondstof voor lange termijn koersgroei.
Corné van Zeijl
Corné van Zeijl is analist en strateeg bij ACTIAM. Daarnaast is hij een graag geziene beurscommentator bij onder meer RTL Z en BNR en schrijft hij columns voor verschillende media.