Raken de bunds echt op?

Vermogensbeheerder Union heeft in een mooi rapport uitgerekend dat de bunds, de Duitse staatsobligaties, bijna opraken. In 2014 was er nog €600 mrd beschikbaar voor beleggers om te kopen. Nu is dat nog maar €150 mrd. En als deze trend doorgaat is er over 5 jaar nog maar €70 mrd over. Dat komt omdat veel in vaste handen zit van de Bundesbank en institutionele beleggers. Deze beleggers kijken niet naar het (negatieve) rendement. En door het begrotingsoverschot komen er netto geen nieuwe obligaties bij.

Overigens is het een gevaarlijk statement om te zeggen dat obligaties op raken. Dat zei men onder Clinton ook eens. Daarna bleek al snel dat tekorten makkelijker gecreëerd zijn dan overschotten. Logisch: als je als politicus op korte termijn snel populair wil worden dan geef je geld uit. De huidige discussie over de studiefinanciering is daar een goed voorbeeld van. Gewoon even niet nadenken over de kosten. De verkiezingen zijn al weer over anderhalf jaar, de meeste studenten zijn boven de 18 en dus maak je een flinke groep kiezers blij.

Meer uitgeven

Zo zal het ook in Duitsland gaan. Ook daar gaan er steeds meer geluiden op om meer geld uit te geven. Nu zijn er genoeg nuttige bestedingsdoelen, zoals een betere infrastructuur en een beter mobiel netwerk. Het beleid van de 'schwarze Null' (het begrotingsbeleid dat uitgaat van begrotingsevenwicht) lijkt zijn langste tijd gehad te hebben.

Dat is een belangrijke factor voor de obligatierente. Als Duitsland in plaats van minder schuld naar meer schuld gaat, betekent dat, dat er meer aanbod van bunds komt in plaats van minder zoals in de afgelopen jaren. Dus in plaats van een drukkend, komt er een opwaarts effect op de obligatierente.

Ander sentiment

Daardoor zou het sentiment op de obligatiemarkt wel eens kunnen veranderen. Er zijn maar weinig beleggers die nog durven te speculeren op een rentestijging. De instroom in obligatiefondsen blijft hoog en de portefeuillemanagers die 'short' zaten in de bunds zijn volledig afgebrand. Soms loont het om een held te zijn, maar meestal niet.

Een ommekeer voorspellen in een lange termijn trend is over het algemeen onverstandig. Dat komt veel vaker niet dan wel uit. Dat doe ik dan ook niet. Maar een mogelijke fiscale stimulering door Duitsland is wel een factor waar obligatiebeleggers rekening mee moeten gaan houden. Als de rente daardoor gaat stijgen, zal bij menig pensioenfonds de vlag uit gaan. Een hogere rente zou de nodige lucht bieden voor pensioenfondsen die flink onder water staan. Ondanks de miljardenverliezen die ze dan zullen lijden op hun huidige obligatieportefeuille.